WAT IS ONDERSTEUNING TYPE 6
Het ondersteuningsteam Type 6, verbonden aan BuSO Ganspoel afdeling K.I.Woluwe, biedt onderwijsondersteuning aan jongeren met een visuele beperking en hun scholen binnen het secundair onderwijs.
Het geeft hen de kans school te lopen in het gewoon onderwijs. Het hoger onderwijs neemt de ondersteuning intern op maar kan bijkomend onze expertise inkopen.

OTT6
werkingsgebied
Het werkingsgebied van OTT6 omvat een groot grondgebied.
Dit maakt dat we toch enige schaalgrootte hebben (ongeveer 165 leerlingen secundair) en ons kunnen specialiseren in deze doelgroep.
team
We zijn een enthousiast team met verschillende opleidingsachtergronden (leerkrachten, logopedisten, psychologen, orthopedagogen, ergotherapeuten,…) en hebben allen een bewijs van pedagogische bekwaamheid.
samen
Als team werken we nauw samen en hebben we op regelmatige basis intervisiemomenten en teamvergaderingen:
samen en met externe partners bouwen we onze expertise uit en gaan we voor het versterken van de leerling en zijn omgeving.
Toelatingswoorwaarden
Om ondersteuning te kunnen genieten vanuit onze dienstverlening moet er aan een aantal voorwaarden voldaan zijn.
- De jongere moet een visuele beperking hebben
- Er moet een gemotiveerd verslag of verslag type 6 zijn
- De school gewoon onderwijs moet ondersteuningsnoden hebben.
- De school gewoon onderwijs moet de leerling registreren via Discimus voor de teldatum van 1 oktober / 1 februari.
- De school moet binnen onze werkingsregio vallen, er kan wel netoverschrijdend gewerkt worden.
Regio’s waarbinnen we ondersteuning bieden:
- het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
- provincie Antwerpen
- provincie Limburg
- provincie Vlaams-Brabant
- provincie Oost-Vlaanderen tot de lijn Geraardsbergen-Lede- Lokeren-Stekene
Wanneer spreekt men van een visuele beperking?
Jongeren met een visuele beperking zijn jongeren bij wie op basis van specifieke oogheelkundige diagnostiek een gezichtsstoornis werd vastgesteld die beantwoordt aan minstens één van de volgende criteria:
- een optimaal gecorrigeerde gezichtsscherpte die kleiner dan of gelijk is aan 3/10 voor het beste oog;
- een of meer gezichtsvelddefecten die meer dan 50% van de centrale zone van 30° beslaan of die het gezichtsveld concentrisch tot minder dan 20° verkleinen;
- een volledige altitudinale hemianopsie, een oftalmoplegie, een oculomotorische apraxie of een oscillopsie;
- een ernstige gezichtsstoornis die uit een geobjectiveerde cerebrale pathologie voortvloeit, zoals cerebrale visuele inperking;
- een door een oogarts geobjectiveerde visuele problematiek die niet tot criterium a) tot en met d) terug te brengen is, maar met een duidelijke impact op schoolse activiteiten.
Voor meer informatie zie artikel 259.
Aanmelden bij OTT6 BuSO Ganspoel in Sint-Lambrechts-Woluwe
Het is aan de school gewoon onderwijs om in samenspraak met de ouders te kiezen welke ondersteuningsdienst de begeleiding zal opnemen.
Vanuit het ondersteuningsteam type 6 BuSo Ganspoel in Sint-Lambrechts-Woluwe kunnen we de ondersteuning van jongeren in het secundair onderwijs opnemen. Wij komen in alle provincies, behalve West-Vlaanderen en voor de provincie Oost-Vlaanderen hebben we regioafspraken met Spermalie – De Kade, onze collega-school voor buitengewoon onderwijs type 6 uit Brugge.
De aanmelding gebeurt door de school gewoon onderwijs zodra het duidelijk is dat er voor een leerling specifieke onderwijsnoden zijn en er een gemotiveerd verslag of verslag door het CLB opgemaakt wordt.
De aanmelding kan rechtstreeks gebeuren bij het ondersteuningsteam type 6. Men kan contact opnemen via mail of telefoon bij de coördinator.
Ondersteuning door het ondersteuningsteam
Op het eerste overlegmoment helpt de ondersteuner vanuit handicapspecifieke kennis de ondersteuningsnoden te concretiseren.
Om het ondersteuningstraject in kaart te brengen is de aanwezigheid van ouders, vertegenwoordiger van de school (directie, zorg, klasleerkracht,…) CLB en ondersteuner een meerwaarde.
Ondersteuning door het ondersteuningsteam
Vereiste documenten
De leerling moet in het bezit zijn van een gemotiveerd verslag of een verslag. Deze worden opgemaakt door het CLB.
Voor jongeren met een visuele beperking is het voor handen hebben van de medische informatie rond de leerling een absolute meerwaarde voor de ondersteuner. Aangezien elke visuele inperking van een andere aard is, zijn ook de gevolgen op het visueel functioneren anders. Goede medische beeldvorming is dus onontbeerlijk. Vanuit onze expertise en in overleg met de revalidatieoogartsen stelden we hier handvaten rond op.
Ondersteuning door het ondersteuningsteam
Duur en frequentie van de ondersteuning
De duur en de frequentie van de ondersteuning zijn afhankelijk van de zorgvragen van de leerling en de onderwijsnoden van de school.
De duur van het traject is flexibel en wordt bepaald in samenspraak met de verschillende actoren.
De frequentie kan variëren van twee maal per week, wekelijks, tweewekelijks of op afspraak.
De planning gebeurt binnen de mogelijkheden van het totaal van de begeleidingseenheden en rekening houdend met de agenda van de ondersteuners. Evaluatievergaderingen kunnen de afspraken bijsturen.
De leerlinggerichte ondersteuning gebeurt tijdens de lesuren. Hiervoor kan de leerling voor individuele ondersteuning lesvrij gemaakt worden. Afhankelijk van de ondersteuningsnoden kan de begeleiding ook in de klas plaatsvinden, bijvoorbeeld tijdens praktijklessen, observatiemomenten, ….
Slechts uitzonderlijk vindt de begeleiding plaats tijdens de middag of na de lesuren
Ondersteuning door het ondersteuningsteam
Wat houdt ondersteuning in?
De ondersteuning gebeurt individueel of op klasniveau op de gastschool en kan zowel leerlinggericht, leerkrachtgericht als schoolgericht zijn.
Waar werken we rond
- we informeren, sensibiliseren en adviseren leerkrachten en het schoolteam, medeleerlingen, CLB en ouders (introductievergadering, startvergadering, regelmatig overleg, klassenraden, inleefles,…).
- we passen studiemateriaal aan (theorie, praktijk, stages)
- we ondersteunen bij de nodige hulpmiddelen (observatie, mee zoeken naar, aanvragen, werken met, in de klas, evalueren van, contacten met Low Vision Dienst,…)
- we begeleiden het studieproces, individueel of in de klas
- we versterken/ondersteunen de zelfstandigheid van de leerling in het klasgebeuren, en we sturen bij waar nodig.
- we reiken werkvormen op basis van de onderwijsbehoeften aan
- we coachen de vakleerkrachten, bieden praktijkondersteuning en stagebegeleiding
- we begeleiden op sociaal en emotioneel vlak (communicatie, zelfredzaamheid, aanvaarding van de beperking, sociale vaardigheden,…)
- we volgen administratieve zaken op (financiering, dossier, hulpmiddelen,…)
Onze expertise
We bouwen onze expertise type 6 uit via diverse werkgroepen:
- sociale vaardigheden (project SOVA met weekends en activiteiten)
- relationele- en seksuele vorming (aangepast voelmateriaal, werkvormen,…)
- hulpmiddelen (gebruik, interne vormingen, laatste ontwikkelingen,…)
- mobiliteit (stoklopen, begeleidingstechnieken, trajecten aanleren,…)
- wiskunde (Vlaamse Wiskunde Code, omzetten materiaal, technologische wiskundige hulpmiddelen en software,…)
- visueel functieonderzoek (in kaart brengen van het visueel functioneren van de leerling)
- …
Daarnaast hebben we een logistieke en grafische dienst. Zij zorgen voor het aanmaken van figuren en kaartmateriaal voor slechtzienden en blinden, vergrotingen, digitaliseren van boeken, omzettingen naar braille en reliëftekeningen,…
We vullen onze expertise aan door samenwerking met externe partners (oa. Brailleliga, Vlaams Oogpunt Licht en Liefde, omzetcentra, Low Vison, consultatie oogarts,…).
Samenwerking met OTT basis Ganspoel
Ondersteuningsnoden zijn steeds contextgebonden. Ze zullen dus anders zijn in het basis onderwijs dan in het secundair onderwijs. We zorgen er daarom voor dat een ondersteuner in de loop van het 6 de leerjaar kan samenwerken met de ondersteuningsdienst van Ganspoel. Het doel van deze samenwerking is een goed beeld te krijgen van de hulpvragen en noden van je kind in deze nieuwe context van secundair onderwijs. Het is wel de school gewoon onderwijs in samenspraak met CLB en ouders om te beslissen of ondersteuning noodzakelijk is.
Volgende zaken kunnen (rekening houdende met de mogelijkheden van ondersteuners binnen KI Woluwe) reeds in de loop van het zesde leerjaar opgenomen worden:
- Uitwisselen van informatie tussen beide ondersteuners
- Kennismaken met de ouders van de leerling
- Kennismaken met de leerling
- Bijwonen van evaluatiemomenten tijdens het zesde leerjaar
- Observeren van de leerling in de lagere school
- Opsommen van hulpvragen en noden van de leerling
- Opsommen van en zoeken naar geschikte hulpmiddelen
- In overleg met alle partijen van het integratieteam zoeken naar een geschikte gastschool secundair onderwijs.
- Kennis maken met de school (scholen) secundair onderwijs
- Afspraken maken met de nieuwe gastschool (directie en leerlingenbegeleiding)
- Opvragen van de leerboeken van het eerste jaar van de secundaire school, in functie van het tijdig omzetten van leermateriaal.
- Opvolgen van de financiering van de omzettingen
- Opvolgen van het dossier (gemotiveerd verslag, individueel handelingsplan, medisch verslag, medisch attest, …)
- …
Bij een duo-begeleiding, die start in het 6de leerjaar, wordt een voorlopige ondersteuner toegekend.
We vullen onze expertise aan door samenwerking met externe partners (oa. Brailleliga, Vlaams Oogpunt, omzetcentra, Low Vison, Licht en Liefde, consultatie oogarts,…).
Infodag “Wat na het secundair?”
Tweejaarlijks worden de leerlingen van de derde graad secundaire onderwijs (5de, 6de, 7de jaar) uitgenodigd voor een uitgebreid informatiemoment over wat te doen na het secundair onderwijs. Er wordt een antwoord geboden op onder meer volgende vragen:
- Hogere studies of gaan werken?
- Hogeschool of universiteit?
- Ondersteuning op hogeschool of universiteit?
- Hoe zoeken naar een geschikte job?
- Thuis blijven wonen of zelfstandig wonen?
- …
Infodag “Op zoek naar werk”
Tweejaarlijks worden leerlingen of oud-leerlingen (studenten aan de hogeschool, de universiteit of pas afgestudeerden) uitgenodigd voor een uitgebreid informatiemoment over gaan werken. Er wordt een antwoord geboden op onder meer volgende vragen:
- Hoe zoeken naar een geschikte job?
- Welke diensten ondersteunen hierin?
- Thuis blijven wonen of zelfstandig wonen?
- Welke diensten ondersteunen hierin?
- …
SOVA (activiteiten sociale vaardigheden)
Binnen de werking in Woluwe bestaat de werkgroep SOVA (SOciale VAardigheden). Deze werkgroep heeft als doel de sociale competentie van jongeren met een visuele beperking te bevorderen om hun integratie in de wereld die ‘visueel gericht is’, mogelijk te maken.
Er worden per schooljaar 4 activiteiten georganiseerd (waaronder 2 tweedaagse).
Tijdens deze bijeenkomsten worden verschillende werkvormen gebruikt. Het is belangrijk dat jongeren leren stilstaan bij zichzelf, hun eigen gedrag en gevoel, maar ook bij het gedrag van anderen. In groepsgesprekken reflecteren jongeren over deze aspecten. Dat kan in grote groep, maar vaak is er een opdeling in kleinere subgroepen, afhankelijk van de inhoud.
Naast gesprekken zijn er ervaringsgerichte activiteiten, zoals openbaar vervoer nemen, een stadsspel, een kookactiviteit, … waarin aspecten van sociale competentie rechtstreeks geoefend kunnen worden.
De groep bestaat uit een 20-tal jongeren en een team enthousiaste begeleiders (ondersteuners, BuSO-leerkrachten en thuisbegeleiders);